Talizman z XIX wieku – magiczny zwój w języku geez.

SPRZEDANE

Zwój magiczny. XIX wiek. Wymiary: 165 x 9 cm. Młodsze dopiski na tekście w kilku miejscach. Długość zwoju wskazuje, że osoba dla której go wykonano miała 165 cm wzrostu.

Zwoje lecznicze były wykonywane przez duchownych etiopskiego kościoła. Każdy zwój był wytwarzany zgodnie z wytycznymi astrologicznymi. Przygotowanie pergaminu rozpoczynał rytuał, w którym zwierzę zastępuje cierpiącego, a gotowy zwój zastępuje ich skórę. Ta symboliczna relacja rodziła ścisły związek między zwojem a jego właścicielem.

Osoba najpierw ocierała się o żywe zwierzę, a następnie, po zabiciu zwierzęcia (zwykle była to koza) nacierała się jego krwią i treścią żołądkową. Dopiero wtedy skóra była moczona i wyprawiana. Potem gotowy pergamin był cięty i zszywany w zwój. Przenośne zwoje wykonane były według wysokości „klienta” – by zapewnić duchową ochronę od stóp do głów.

Zwoje noszono na szyi jako swego rodzaju amulet. Wierzono, że etiopskie zwoje uzdrawiają i eliminują choroby, usuwając złe duchy i demony z chorej osoby. Podczas gdy leki oparte na składnikach roślinnych i zwierzęcych łagodziły objawy fizyczne, zwoje lecznicze łagodziły objawy duchowe. Medycyna etiopska i leczenie talizmanami czerpały z tradycji chrześcijańskiej i muzułmańskiej (np. arabskojęzyczne zwoje ochronne).

Zwoje lecznicze prawdopodobnie powstały ok. I-VIII wieku, a używano ich masowo aż do XIX wieku. Były bardzo popularne, mimo tego, że używanie magicznych przedmiotów było surowo karane. Etiopski Kościół zwalczał używanie magicznych przedmiotów, ale zwoje tolerował, ponieważ zawierają teksty chrześcijańskie. Zwoje miały chronić przed demonami czy złowrogim zaklęciom.

Język geez jest językiem martwym. Przestał być używany ok. X-XII wieku. Potem istniał jedynie w tekstach literackich i liturgicznych. W przeciwieństwie do innych języków semickich język geez jest pisany od lewej do prawej.

Bardzo ciekawy egzotyczny rarytas – także dla biblistów, gdyż w tym języku znane są jedne z najstarszych zapisów Starego i Nowego Testamentu. Wczesne tłumaczenia Biblii w Geez sięgają co najmniej VI wieku, co czyni je jednym z najstarszych przekładów Biblii na świecie.

Z Wikipedii: Gyyz (także geez bądź ge’ez) – język z grupy etiopskich (etiosemickich), używany w królestwie Aksum w mowie i piśmie od IV wieku. Między XI a XIX wiekiem był to język literacki, obecnie jest jedynie językiem liturgicznym Ortodoksyjnego Kościoła Etiopskiego. Tradycja etiopska wskazuje na jego pochodzenie od przybyłego z terenów królestwa Saby, posiadającego hegemonię w królestwie Aksum ludu Agazjan.

Wyróżnia się trzy okresy rozwoju języka gyyz w literaturze:

język inskrypcji aksumskich (do ok. IV w. n.e.)

język przekładów z greki (w tym Biblii) sprzed roku 1000

język z okresu po roku 1000 – głównie w kronikach cesarskich.

Z relacji Kosmy Indikopleutesa wynika, że na początku VI w. całe królestwo Aksum było schrystianizowane, a negus Gebre Meskel (530-544) polecił diakonowi Jaredowi (hymnografowi etiopskiemu) wprowadzić śpiewy liturgiczne w trzech językach – geez, argobba oraz harari.

O Arce Przymierza: Źródłem, w którym możemy znaleźć wiele informacji o Arce Przymierza, jest etiopski epos napisany w języku geez zatytułowany Kebra Nagast, co można przetłumaczyć jako Chwała królów. To liczące 117 rozdziałów dzieło traktuje się jako rodzaj świętej księgi etiopskiego chrześcijaństwa.

Rękopis może służyć jako amulet – piękny eksponat do ochrony przed złymi zaklęciami lub do kolekcji starych rękopisów – na pergaminie (czyli skórze). Rarytas kolekcjonerski dla regionalistów, historyków, miłośników starych rękopisów.


Nasze ceny odzwierciedlają pracę jaką wykonaliśmy dla Państwa, aby rzetelnie opisać i zidentyfikować oferowane eksponaty. Częstokroć wymagało to wielu godzin pracy i poszukiwań. Dla przykładu: odcyfrowanie kto podpisał list, czyim herbem jest opieczętowany – podnosi wielokrotnie wartość rękopisu – wcześniej anonimowego… Walor kupiony u nas z opisem będzie ozdobą każdej kolekcji…

Dlatego wszystkie opisy i fotografie objęte są prawami autorskimi (które otrzymuje także nabywca opisywanego eksponatu). Wykorzystanie ilustracji i opisów z mojej www wymaga mojej pisemnej zgody.

Bogusław Mykietów, e-mail: antykwariat@mykietow.pl