Alina Binda, Tam, gdzie zamilkły anioły. Rodzinna Stryjówka Mani Barylskiej. Historie znane i nieznane, 2025
Alina Binda z domu Fiałkowska, Tam, gdzie zamilkły anioły. Rodzinna Stryjówka Mani Barylskiej. Historie znane i nieznane. 2025, s. 392.
Sprzedaż wysyłkowa: biuro.aapstudio@gmail.com tel. 509 966 093 lub 722 182 170
Cena wynosi 59,90 zł plus koszty wysyłki.
Można też kupić poprzez Allegro: TAM, GDZIE ZAMILKŁY ANIOŁY Alina Binda
SPIS TREŚCI
1. Ukochana Stryjówka 2. Moje narodziny 3. Rodzinny dom 4. Mama 5. Koleżanki mojej mamy 6. Zbaraż 7. Tarnopol 8. Milki fortele 9. Tato 10. Nasi rodzice 11. Orkiestra 12. Babcia i Tadziu 13. Babcine opowieści 14. Bajka 15. Ciotka Kaśka 16. Ciotka Mańka 17. Ojczym Stasi 18. Stryjku Pietru 19. Stryjku Władku 20. Ciotka Mańka i mama 21. Wujku Franku i lalka 22. Nasze zwyczajne życie 23. Praca w polu 24. Żniwa 25. Sianokosy 26. Wykopki 27. Wieczorne spotkania 28. Przęślica 29. Len i konopie 30. Tłoki 31. Święta Bożego Narodzenia 32. Przedstawienia 33. Wielkanoc 34. Kościół i ksiądz 35. Komitywa z księdzem 36. Stasia, Milka, ja i taczki 37. Stasi pranie 38. Małachowscy 39. Ochronka 40. Szkoła 41. Konie 42. Spryt Stacha 43. Wybuch wojny 44. Śmierć Tadzia 45. Stan wojny 46. Walki o Tarnopol 47. Ucieczka Małachowskich 48. Po wkroczeniu Rosjan 49. Sowieckie rządy 50. Próba człowieczeństwa 51. Wacek 52. Banderowcy 53. Ataki banderowców 54. Obława na Sokołów 55. Śmierć Sokalskiego 56. Krysia 57. Bandycki napad na Szarych 58. Okupacja niemiecka 59. Rower 60. Rosół 61. Śmierć mamy 62. Po śmierci mamy 63. Marynka 64. Napad na Stryjówkę 65. Strach o życie 66. Zachodzące słońce 67. Okrucieństwo wojny 68. Kolejna mobilizacja 69. Trudy życia 70. Rozpędzony koń 71. Przykra niespodzianka 72. Woda 73. Ubiór 74. Święta u Haladów 75. Żarna 76. Zdjęcie 77. Uratowany chleb 78. Dobry Rosjanin 79. Durak 80. Stach i Rosjanie 81. Stach i marny koń 82. Romaniuk 83. Klęska Niemiec 84. Koniec wojny 85. Przesiedlenia 86. Przygotowania do wyjazdu 87. Brysiu 88. Wyjazd 89. Trudy podróży
Recenzja Beaty Woźniak (autorki monografii wsi Hnilcze na Tarnopolszczyźnie):
Jestem szczęściarą! Dane mi było stać się jedną z pierwszych czytelniczek książki Aliny Bindy Tam, gdzie zamilkły anioły. Rodzinna Stryjówka Mani Barylskiej. Historie znane i nieznane. To bardzo osobista i wyjątkowa w swej prostocie forma oddania hołdu kresowej przeszłości przodków, a zwłaszcza matce – Mani Barylskiej. To jej autorka dedykuje swą książkę i oddaje głos jako narratorce. Patrząc na świat oczyma matki i opowiadając o nim z jej perspektywy, robi to z szacunkiem dla przeżyć indywidualnych, dla odmienności doświadczania rzeczywistości, z wyczuciem i delikatnością, bo rany w matczynej pamięci mimo upływu lat są wciąż żywe.
Czytając książkę Tam, gdzie zamilkły anioły… razem z Manią Barylską chodzimy ścieżkami Stryjówki, robimy zakupy u Jankiela, zamawiamy bajeczne kilimy u Franka Dyduły, gościmy w przytulnym domu krytym strzechą, z pobielonymi ścianami ocieplonymi zagatą. Przysiadamy na bambetlu, a Olga – mama Marii, serdeczna i gościnna, rozkłada haftowany przez siebie obrus, na którym „kwitną” malwy i czerwienią się jarzębiny. Stawia pachnący chleb, a my upajamy się jego zapachem. Narracja jest sensualna i liryczna zarazem: czujemy upał letni i mroźne rześkie powietrze, kosztujemy smaki dzieciństwa – najpiękniejszego, bo z umorusaną szczęściem buzią. Wsłuchujemy się w kakofonię głosów zwierząt i ludzi, w szmer wiatru gładzącego złote podolskie pola, wykładającego falami żyto i len, rozpylającego zapachy unoszące się znad łanów gryki i kwietnych łąk. Jest swojsko, ale niebanalnie, wiejsko, ale nie prymitywnie. Siejemy, doglądamy jak rośnie i żniwujemy z rodziną Barylskich. A wszystko pokazane malarsko, z wrażliwością na barwy i ich odcienie. Smakujemy i chcemy więcej, bo któż nie chciałby się poczuć bezpiecznie i domowo? Narratorka Mania snuje rodzinną opowieść: o rodzicach, o siostrze Milce, dziadkach, stryjkach, wujku Tadku, z którym lubiła się bawić, ciotkach Kaśce, Mańce, sąsiadach, księżach i nauczycielach… Karty wypełnia plejada postaci, a każda z nich to odrębna historia utkana ze wspomnień i wzruszeń.
W zauroczeniu słuchamy bajania babci Agnieszki, a potem z dziwnym niepokojem proroctw czytanych na głos przez starszyznę podczas wieczornych spotkań. Proroctw, które miały się spełnić… Sielskie obrazki Stryjówki przysłoni bowiem mrok wojny, a śmierć mocować się będzie z życiem, by nim zawładnąć. Strach uniesie się nad domostwami i wypełni dusze, gdy na drogi spadnie deszcz propagandy ukraińskiej i sowieckiej. Destrukcja rzeczywistości, degradacja wartości. Na chórze kościelnym nie gra już orkiestra Antka Barylskiego, bo sacrum to teraz stajnia i magazyn nawozów. A człowieczeństwo przechodzi największą z możliwych prób. I tak cienka staje się granica między dobrem a złem, podłością i szlachetnością. I jest jak w wierszu Różewicza: występny i cnotliwy może być jednym i tym samym człowiekiem. A kartki książki wypełnia żal: za ludźmi, których już nie ma i za tym, czego nie dopowiedziała umierająca matka Mani – Olga Barylska…
Ta książka to także historia o ziemi, bo to ona była życiem. I o rozstaniu z nią na zawsze. O szczęśliwych latach, bez świadomości tego, co nieuchronne, co nadejdzie podstępnie i nic już potem nie będzie jak dawniej.
Książka Aliny Bindy jest parabolą, która pod warstwą dosłowności i zmysłowych doznań kryje prawdę o losie człowieka nieustannie marzącego o pięknie i dobru, a zderzającego się ze zniszczeniem i złem w jego zaskakujących odmianach. Ale niesie też nadzieję, bo choć anioły zamilkły nad Stryjówką, nad Manią i jej kresowym światem, to ich głosem mówi autorka, przechowując w obrazach świat swojej matki, utrwalając go na kartach książki, dając nam wszystkim okazję, by się zatrzymać, wsłuchać, poczuć i doświadczyć. A przez to ocalić…
Wkrótce ukaże kolejna publikacja dotycząca losów dawnych mieszkańców Stryjówki koło Zbaraża:
Maciej Filip Kubiak, Świat, którego nie ma… Przesiedleńcza droga od Stryjówki do Przecławia.
W przygotowaniu jest dodruk publikacji: Maciej Kubiak, Bogusław Mykietów, Lidia Opaczewska, Mieszkańcy Stryjówki koło Zbaraża w świetle Spisu familij i wspomnień (2019).
Bogusław Mykietów, aka@mykietow.pl