Druk malutki formatem, ale niezwykły ze względu na wpisy własnościowe – wiemy, kto kupił i oprawił druk w 1638 roku i jego kolejne losy: należał do słynnego niemieckiego naukowca Johanna Beckmanna, który starannie wpisał swoje imię i nazwisko na odwrocie karty tytułowej, wpisał też datę nabycia i miejsce. Kolejny po nim właściciel wiedział z czyich zbiorów książkę nabył, gdyż zapisał na wyklejce, że kupił ją na aukcji po zmarłym profesorze Beckmannie… Ostatni właściciel wpisał się w 1918 roku. W sumie poznajemy pięciu kolejnych właścicieli i jedno, szóste miejsce gdzie była książka podarowana – dla parafii w Berlinie w 1879 r..
Dissertationum ludicrarum et amoenitatum scriptores varii, Lugd[unum] Batavor[um] : Hegerus & Hackius, 1638, s. 8, 567. Oprawa pergamin, z epoki, tytuł na grzbiecie, zachowana oryginalna kapitałka, Kompletny egzemplarz w bardzo ładnym stanie. Wymiary ok. 13 x 7 x 3 cm.
Opis w kolejności stron:
1 strona wyklejki – dwa wpisy własnościowe – jeden: Ex auction Jo. Beckmanni, Prof. Gott. mens. Maj 1812. Jo Richter Nord…??? (Z aukcji [po] Johannie Beckmannie, profesorze z Getyngi, w miesiącu maju 1812 rok). Drugi wpis: R Beckstrom 1918.
2 strona wyklejki – Casparus Moller Colonia Agrippine Anno 1638.
3 strona wyklejki – wpis C. Hermanusa – dar dla parafii św. Jerzego w Berlinie – 1879 r.
Sztychowana karta tytułowa.
Na odwrocie karty tytułowej wpis: Johann Beckmann Göttingen 1787.
Na s. 8 spis treści – przy większości pozycji zaznaczono kreską – może pozycje przeczytane?
Wyklejka przed tylną okładką – zapisy ołówkiem – być może sporządzone przez Beckmanna.
Johann Beckmann (1739-1811 Getynga) – niemiecki naukowiec okresu oświecenia, autor pojęcia technologia, twórca towaroznawstwa i historiografii techniki jako dziedzin naukowych oraz agronomii.
Johann Beckmann studiował od 1759 roku teologię, matematykę, fizykę i nauki przyrodnicze na uniwersytecie w Getyndze. Po studiach podróżował w 1762 roku do Holandii. Od 1763 roku uczył matematyki, fizyki i historii naturalnej w luterańskim gimnazjum w Sankt Petersburgu. W 1765 roku wyjechał do Szwecji, gdzie przebywał do jesieni 1766 roku. Poznał tam Karola Linneusza, który wywarł wpływ na jego dalszy rozwój naukowy. Wszechstronna wiedza fachowa i znajomość języków (znał ich dziesięć) umożliwiły mu gruntowne badania. Po powrocie ze Szwecji został profesorem na uniwersytecie w Getyndze, gdzie prowadził wykłady z zakresu ekonomii ale też z innych dziedzin: mineralogii, rolnictwa, technologii, towaroznawstwa, handloznawstwa i innych. Uznaje się go za pierwszego historyka techniki i wynalazków. Jego uczniem był między innymi Aleksander von Humboldt.
Był masonem, członkiem Królewskiej Akademii Nauk w Getyndzie, Narodowej Akademii Nauk Leopoldina, Bawarskiej Akademii Nauk, Królewskiej Holenderskiej Akademii Nauk.
Oferowany starodruk pochodzi z najciekawszego i najbardziej płodnego okresu jego działalności (1787 r.), gdy był profesorem w Getyndze. Widać też, że podpis jest bardzo staranny.
W 2010 roku ten tytuł (ale z anonimowej biblioteki, ale bez podpisu Beckmanna) był oferowany na aukcji w Niemczech w nieoryginalnej nowej oprawie z ceną wywoławczą 280 euro. Zainteresowanych proszę o złożenie oferty – rozważę każdą propozycję powyżej mojej kwoty minimalnej.
Charakterystyka starodruku z XVII wieku sporządzona przez dr hab. Joannę Karczewską
Niniejszy starodruk został wydany w Lejdzie (Niderlandy) w 1638 r. w drukarni Franciszka Hegera. Nosi tytuł: Dissertationae ludicrarum et amoenitatum. Scriptores varii. Jego pergaminowa oprawa pochodzi z epoki, na grzbiecie jest tytuł, zachowana oryginalna kapitałka. Wymiary książki: ok. 13 cm x 7 cm x 3 cm. Karta tytułowa sztychowana. Jest to dzieło zawierające teksty różnych autorów; są to rozprawki napisane w lekkiej formie, dotyczące różnych zagadnień – w tym medycznych i biologicznych.
Wewnątrz znajdują się wpisy własnościowe. Książka należała w 1638 r. do Caspara Mollnera z Kolonii; następnie w 1787 r. jej właścicielem był Johann Beckmann z Getyngi. Był profesorem uniwersytetu w Getyndze. Żył w latach 1739-1811. Johann Beckmann to uczony o szerokich zainteresowaniach naukowych – był technologiem, zajmował się matematyką, fizyką, historią naturalną, ekonomią. Po jego śmierci książka została sprzedana i jej nabywcą został w maju 1812 r. Johann Richter, jak wynika z wpisu własnościowego zamieszczonego na 1 stronie wyklejki. Kolejnym właścicielem książki był C. Hermanus, który w 1879 r. przekazał ją na pamiątkę kościołowi św. Jerzego w Berlinie. Z kolejnego wpisu na wyklejce wynika, że w 1918 r. książka należała do R. Beckstromma.
Na wyklejce przed tylną okładką zachowany wpis po łacinie wykonany ołówkiem – jest to komentarz czytelnika.
Zielona Góra, 23. 07. 2024 r. Sporządziła: dr hab. Joanna Karczewska
Joanna Karczewska – historyk mediewista, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Zielonogórskiego. Jej zainteresowania badawcze skupiają się na naukach pomocniczych historii ze szczególnym uwzględnieniem genealogii średniowiecznego rycerstwa polskiego. Prowadzi także badania nad historią Śląska głogowskiego w wiekach średnich oraz osadnictwem na terytorium Kujaw i Wielkopolski w średniowieczu.
Skan fragmentu starodruku w skali 1:1 znajduje się na odwrocie tej charakterystyki.
Zapytaj e-mailem o rabat na eksponaty wystawione na allegro:https://allegro.pl/uzytkownik/a-e-cymelia-pl/sklep
Nasze ceny odzwierciedlają pracę jaką wykonaliśmy dla Państwa, aby rzetelnie opisać i zidentyfikować oferowane eksponaty. Częstokroć wymagało to wielu godzin pracy i poszukiwań. Dla przykładu: odcyfrowanie kto podpisał list, czyim herbem jest opieczętowany – podnosi wielokrotnie wartość rękopisu – wcześniej anonimowego… Walor kupiony u nas z opisem będzie ozdobą każdej kolekcji…
Dlatego wszystkie opisy i fotografie objęte są prawami autorskimi (które otrzymuje także nabywca opisywanego eksponatu). Wykorzystanie ilustracji i opisów z mojej www wymaga mojej pisemnej zgody.
Bogusław Mykietów, e-mail: antykwariat@mykietow.pl