Wczoraj minęła 116 rocznica urodzin kresowej i pyrzańskiej pionierki oświaty Marii Pająk (z domu Charków). Niech ta rocznica będzie okazją by wydobyć z zapomnienia historię rodziny Charkowów ze Złoczowa. Marii, Stefanii i Piotra – dzieci Marii Kawałkowskiej i Teodora Charkowa – rodzeństwa, które poświęciło się szerzeniu oświaty na Kresach i pomocy bliźnim.

Maria Charków 

Maria Charków w 1917 roku

18 maja 1902 roku w domu przy ul. Polnej 5 na przedmieściu Złoczowa (Szlaki) urodziła się Maria Teofila Charków. Nauczycielka w Ostrowiu Lubelskim (powiat Włodawa) i Uhninie. Dyrektorka szkoły w Czyżowie (powiat złoczowski), gdzie pracowała do usunięcia jej z pracy przez Sowietów 4.10.1939 roku. Żona pochodzącego z Amrozów Antoniego Pająka. Organizatorka szkoły w Pyrzanach w 1945 roku. Po odmowie zdjęcia krzyża w izbie szkolnej przeniesiona dyscyplinarnie do szkoły w Wieprzycach. Po przejściu na emeryturę wraz z mężem uprawiała owocujące figi i cytryny. Zmarła 21.06.1968 roku i została pochowana na cmentarzu w Pyrzanach.

Maria Charków (pierwsza z prawej) na Helu w 1930 r. w czasie wakacyjnego kursu nauczycielskiego

Lipiec1932. Wakacyjny kurs nauczycielski śpiewu w Krzemieńcu. Maria Charków – siedzi na trawie, trzecia od lewej- w ciemnej chustce na głowie.

Czyżów? ok. 1936? Maria Pająk z uczniami

Czyżów 1936-1939 Maria Pająk z uczniami. Według niektórych źródeł wiele z tych dzieci nie przeżyło wojny. Zostały zamordowane przez banderowców.

Piotr Charków 

Piotr Charków

Spoczywa w Katyniu. Był nauczycielem i podporucznikiem Wojska Polskiego. Gdy w 1943 roku władze niemieckie dokonały ekshumacji w katyńskim lesie, z mundurów i butów zamordowanych oficerów wydobyto wówczas ponad 3000 rzeczy osobistych. W kieszeniach jednego z mundurów znaleziono: fotografie, karty pocztowe i kartę identyfikacyjną podporucznika Piotra Charkowa.

Piotr Charków z dziećmi szkolnymi

Piotr Charków z dziećmi szkolnymi

Stefania Charków

Położna i siostra zakonna Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia Paulo w Krakowie. Życie poświęciła dzieciom, chorym i potrzebującym.

Stefania Charków (w środku), święta wielkanocne u noworodków,szpital św. Łazarza w Krakowie 17.04.1949 r.

Wkrótce w Cyfrowym Archiwum Kresowym przedstawimy wszystkie zachowane dokumenty (ze zbiorów Henryka Stojanowskiego), które zobrazują ciekawą przeszłość rodziny Charków. Dzieci Teodora Charkowa nie miały potomków, dlatego my musimy zadbać o to by zachować historię tej zasłużonej kresowej rodziny.

Rodzina Charkowów. Stefania, Piotr i Maria. Siedzą rodzice: Maria Kawałkowska i Teodor Charków